Να αγαπηθούμε λίγο περισσότερο σε αυτή την πόλη (με αφορμή το κτίριο της παλιάς Μεραρχίας)

Πριν γράψω για το θέμα της παλιάς Μεραρχίας, για το οποίο συζητούν όλοι στα Χανιά, ήθελα να έρθω ο ίδιος στην πόλη και να μιλήσω προσωπικά με πολύ κόσμο γι’ αυτό. Τώρα λοιπόν που ήρθα και μίλησα, θέλω να ξεκινήσω γράφοντας πως πρέπει να αγαπηθούμε λίγο περισσότερο σε αυτή την πόλη. Για να αγαπηθούμε, νομίζω πως χρειάζεται μόνο ένα πράγμα: να ξεπεράσουμε τον εμφύλιο που κουβαλάμε στα κεφάλια μας (αφού η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που εκφράζονται δημόσια για το θέμα δεν έχουν κανένα προσωπικό όφελος από την έκβασή του) και να βάλουμε το μυαλό μας να δουλέψει ορθολογικά.

Πάμε, λοιπόν, ορθολογικά, να δούμε ένα-ένα όσα ακούγονται και λέγονται για το θέμα:

1.      «Για όλα φταίνε οι αναρχοάπλυτοι της κατάληψης Rosa Nera». Άσχετα με το αν διαφωνώ με τις καταλήψεις, δεν μπορώ ούτε να την ακούω αυτή τη λέξη («αναρχοάπλυτοι») για όσους συμμετέχουν στις δράσεις της κατάληψης. Αρκετοί εξ αυτών των ανθρώπων προσφέρουν, χωρίς αμοιβή, με διάφορους τρόπους σε συνανθρώπους τους που έχουν ανάγκη. Γνωρίζω – είμαι σίγουρος πως κι εσείς γνωρίζετε – αρκετούς «δημοκρατικοπλυμένους» που δεν δίνουν ούτε του αγγέλου τους νερό. Ξέρουμε λοιπόν όλοι μας ότι οι δηλώσεις που κάνει ο καθένας για το ποια είναι η ιδεολογία του μπορεί να είναι τρίχες κατσαρές. Οι πράξεις μετράνε. Δεν μηδενίζουμε ανθρώπους αφορίζοντάς τους μαζικά, αυτό είναι φασισμός. Επίσης, η κατάληψη του κτιρίου διαρκεί 13 χρόνια επειδή προηγούμενες πρυτανείες και η πολιτεία έχουν επιτρέψει την κατάληψη. Τέλος, όπως υπάρχουν κάποιοι βίαιοι άνθρωποι και ομάδες κρούσης στην κατάληψη, υπήρχαν βίαιοι άνθρωποι και ομάδες κρούσης επί πολλά χρόνια στα «μεγάλα» κοινοβουλευτικά μας κόμματα, και ιδιαίτερα μέσα στα πανεπιστήμια. Αλλά η ελληνική κοινωνία, φανατισμένη σε μεγάλο ποσοστό με την ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, αποδεχόταν αυτές τις ομάδες και τις βιαιότητες μια χαρά. Άρα δεν είναι θέμα ιδεολογίας, η βία (με εξαίρεση την Χρυσή Αυγή). Είναι θέμα προσωπικού ήθους ανθρώπων, άρα, και πάλι, δεν τσουβαλιάζουμε διαφορετικούς ανθρώπους χρησιμοποιώντας μαζικούς χαρακτηρισμούς.

2.     «Ο πρύτανης ξεπουλάει την περιουσία του Πολυτεχνείου». Δεν την ξεπουλάει, νοικιάζει τα κτίρια για 25 χρόνια. Επίσης, το «ξεπουλάει» σημαίνει πως το τίμημα είναι χαμηλό. Το τίμημα είναι πάνω από 26 εκατομμύρια Ευρώ. Υπάρχει οικονομοτεχνική μελέτη που δείχνει πως το τίμημα είναι μικρό; Όχι. Άρα ξεπούλημα δεν υπάρχει.

3.     «Είναι παράνομη η παραχώρηση». Όλες οι διαδικασίες είναι νόμιμες, εξάλλου αν ήταν παράνομες θα υπήρχαν δικαστικές προσφυγές.

4.     «Η περιοχή δεν θα είναι προσβάσιμη στους πολίτες». Υπάρχει ξεκάθαρος όρος στο συμβόλαιο ώστε η ανάδοχος εταιρία να αναπλάσει την πλατεία στην οποία θα είναι ελεύθερη η πρόσβαση του κοινού και να δημιουργήσει χώρους αναψυχής εντός και εκτός των κτιρίων και να τους διαθέσει για κοινή χρήση.

5.     «Ο πρύτανης κάνει μπίζνες». Τι σημαίνει αυτό, ακριβώς; Βγάζει μήπως προσωπικό οικονομικό κέρδος από την υπόθεση; Κανείς δεν έχει πει κάτι τέτοιο. Αυτό που κάνει είναι ότι φροντίζει ώστε το Πολυτεχνείο να βγάλει χρήματα από την περιουσία του. Αυτό σε ποια χώρα του κόσμου είναι μεμπτό; Ακόμα, δεν έχω διαβάσει πουθενά, ούτε άκουσα να τονίζεται το εξής: τις προηγούμενες δεκαετίες, με τα λεφτά να ρέουν στο ίδρυμα, οι πρυτανείες που πέρασαν δεν έφτιαξαν καμία φοιτητική εστία, κι έτσι το πρόβλημα στέγασης των φοιτητών έγινε δραματικό. Ο Βασίλης Διγαλάκης κατάφερε και βρήκε λεφτά και έφτιαξε, μέσα στην κρίση, με την κρατική επιχορήγηση του Πολυτεχνείου μειωμένη κατά 75%, νέες εστίες για τους φοιτητές του Πολυτεχνείου. Αυτό πώς ταιριάζει με το προφίλ του «κακού μπίζνεσμαν» που προσπαθούν να του φτιάξουν;

6.     «Ο πρύτανης ακούγεται πως θα είναι υποψήφιος βουλευτής με την ΝΔ, άρα τα κάνει όλα αυτά επειδή θα έχει όφελος σε ψήφους». Παρόλο που δεν υπάρχει καμία επίσημη ανακοίνωση επ’ αυτού, ας πούμε ότι ο πρύτανης όντως θα κατέβει υποψήφιος με την ΝΔ στις εκλογές του 2019. Για να σταθεί το επιχείρημα πως τα κάνει όλα για τις ψήφους, πρέπει να δεχθούμε ότι το 2013, όταν εξελέγη πρύτανης και αποφάσισε άμεσα να μεταφέρει την διοίκηση του Πολυτεχνείου στο Ακρωτήρι και μετά να προκηρύξει διαγωνισμό για την αξιοποίηση των κτιρίων στο λιμάνι, ήξερε ως μέντιουμ ότι θα πέσει η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, θα βγει ο ΣΥΡΙΖΑ, θα εκλεγεί αρχηγός στην ΝΔ ο Κυριάκος Μητσοτάκης και θα του προτείνει το 2017, τέσσερα χρόνια αργότερα, να κατέβει υποψήφιος βουλευτής. Αν ισχύουν όλα αυτά, γιατί να μην μας πει ο πρύτανης και τους αριθμούς του τζόκερ της επόμενης Πέμπτης, να κονομήσουμε; Η εναλλακτική εξήγηση είναι ότι πίστευε από την αρχή της θητείας του ότι πρέπει να αξιοποιηθούν τα κτίρια, αυτός ήταν ο σχεδιασμός του και αυτόν εφαρμόζει. Tο ότι το κάνει για ψηφοθηρικούς λόγους δεν στέκει λογικά.

7.     «Τα κτίρια είναι ιδιαίτερης ομορφιάς και ιστορικής σημασίας και ανήκουν στην πόλη». Έχω εργασθεί ως καθηγητής σε δύο πανεπιστήμια στο εξωτερικό, και έχω καλή γνώση της λειτουργίας πολλών άλλων. Τα πανεπιστήμια αυτά έχουν και ιδιωτικούς πόρους και πόρους από το κράτος. Το να συζητήσει κανείς στο εξωτερικό αν τα πανεπιστήμια έχουν δικαίωμα να αξιοποιήσουν την περιουσία τους θεωρείται απλώς αδιανόητο. Το να πάρουν τα πανεπιστήμια από κοινού αποφάσεις με άλλους φορείς για περιουσία του πανεπιστημίου δεν ανήκει ούτε στην σφαίρα του φανταστικού, επειδή ούτε καν το φαντάζεται κανείς. Το κάθε πανεπιστήμιο έχει συγκεκριμένα όργανα, αποφασίζει για το πώς θα χειριστεί την περιουσία του και δεν δίνει λογαριασμό σε κανέναν επ’ αυτού, ούτε πιστεύει κανείς ότι η περιουσία του πανεπιστημίου ανήκει «στην πόλη» όπου βρίσκεται το πανεπιστήμιο. Και ποια είναι η πόλη; Το δημοτικό συμβούλιο, ας πούμε; Τότε θα πρέπει το Πολυτεχνείο Κρήτης να ανήκει στον δήμο Χανίων, άρα κατ’ αντιστοιχία το κάθε πανεπιστήμιο της χώρας πρέπει να είναι υπηρεσία του δήμου και να παίρνει ο πρύτανης εντολές από τον δήμαρχο. Είναι το Πολυτεχνείο Κρήτης κάτι σαν την ΔΕΥΑΧ ή το Γραφείο Δημοτολογίου; Αν «η πόλη» δεν είναι το δημοτικό συμβούλιο, τότε ποιος είναι; Μήπως ο καθένας από μας; Σε αυτή την περίπτωση, τι ζητούν όσοι αντιτίθενται στην απόφαση του Πολυτεχνείου, να κάνει γκάλοπ το ίδρυμα για κάθε του απόφαση;

Το ότι τα κτίρια είναι ιδιαίτερης ιστορικής σημασίας είναι αλήθεια. Ιδιαίτερης ομορφιάς δεν είναι πια, διότι καταρρέουν. Υπάρχει άλλη δυνατότητα εκτός από την ενοικίασή τους για να βρεθούν πολλά εκατομμύρια Ευρώ ώστε να αναστηλωθούν αύριο το πρωί, να διατηρηθεί η ιστορική τους σημασία και να επανέλθει η ομορφιά τους; Μήπως θα δώσει δεκάδες εκατομμύρια Ευρώ το ελληνικό κράτος που τα έχει άφθονα;  

Ακόμα και μετά από τόση συζήτηση, δεν υπάρχει ούτε μία πρόταση που να εξηγεί με οικονομικούς όρους πώς μπορούν να σωθούν τα κτίρια χωρίς να προχωρήσει η μίσθωσή τους, με υποχρέωση μάλιστα της αναδόχου εταιρίας να τα επιστρέψει σε άριστη λειτουργική κατάσταση όταν τελειώσει η μίσθωση. Αν δεν γινόταν διαγωνισμός και τα κτίρια κατέρρεαν, όλοι θα έλεγαν πόσο ντροπή είναι αυτό και πόσο φταίει η διοίκηση του Πολυτεχνείου. Τώρα που γίνεται ο διαγωνισμός, πάλι υπάρχουν αρκετοί που λένε γιατί να γίνει και πόσο φταίει η διοίκηση του Πολυτεχνείου. Παρόλο που, όπως έγραψα, δεν καταλογίζω στην συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που παίρνουν αρνητική θέση για το θέμα κακές προθέσεις, πρέπει να πω ότι μου φαίνεται πως διαμαρτύρονται επειδή ο ουρανός δεν βρέχει λεφτά στα κεφάλια μας ώστε να λυθούν όλα μας τα προβλήματα. Αν τα λεφτά έρρεαν, ιδέες για την χρήση των κτιρίων υπάρχουν πολλές. Τώρα που δεν ρέουν, τι θέλουμε; Να τα αφήσουμε να καταρρεύσουν ως αντίποινα στην κακιά μας μοίρα που δεν μας έκανε πλούσιους; Το μόνο που ακούγεται από όσους διαφωνούν είναι ευχολόγια - τι ωραία που θα ήταν αν βρίσκονταν λεφτά, τι απαραίτητο που είναι να ενωθούμε, να προσπαθήσουμε, να ψάξουμε για λεφτά και ίσως κάπου κάπως κάποτε αν ενωθούμε να βρεθεί κάποιος μεγάλος χορηγός που θα μας χαρίσει δεκάδες εκατομμύρια από την καλή του την καρδιά και αν μας τα χαρίσει κάτσε να δούμε τότε τι ιδέες θα έχει ο καθένας μας για το πώς θα αξιοποιηθούν τα κτίρια, θα φτιάξουμε τότε με τα εκατομμύρια στην τσέπη μερικές επιτροπές να συσκεφθούν και να δούμε τι μπορεί να γίνει. Στέκουν αυτά λογικά; Τι καθόμαστε και συζητάμε; 

8.     «Γιατί να το πάρει Εβραίος το κτίριο;». Το άκουσα αυτό, και στενοχωρήθηκα, και μάλιστα από ανθρώπους διαφορετικών ιδεολογικών αφετηριών (δεξιοί και αριστεροί). Δεν καταλαβαίνω, υπάρχει κάποια παγκόσμια εβραϊκή συνωμοσία ενάντια στην Ελλάδα ή στα Χανιά, που πρέπει να την σταματήσουμε; Μήπως οι διαγωνισμοί να βγαίνουν αποκλείοντας ανθρώπους συγκεκριμένων εθνικοτήτων ή θρησκειών;

Ο πολύς κόσμος που τοποθετείται για το θέμα δεν γνωρίζει ακριβώς ποια είναι η οικονομική κατάσταση των πανεπιστημίων της χώρας. Η οικονομική κατάσταση των πανεπιστημίων της χώρας δεν είναι απλώς τραγική, είναι αξιοθρήνητη. Δεν υπάρχουν χρήματα ακόμα και για στοιχειώδη λειτουργικά έξοδα – και εννοώ στοιχειώδη. Αν δεν αξιοποιηθεί κάθε δυνατός πόρος, τα πανεπιστήμια της χώρας δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα. Η επόμενη επιλογή θα είναι να κλείσουν. Το να μην υπάρχουν λεφτά για τα στοιχειώδη και να θεωρητικολογούμε για δεκάδες εκατομμύρια Ευρώ που θα ήταν ωραίο να τα είχαμε δεν στέκει λογικά. 

Καταλήγω όπως άρχισα. Να αγαπηθούμε λίγο περισσότερο σ’ αυτή την πόλη. Να μην μηδενίζουμε ανθρώπους, να μην διαβάλλουμε ανθρώπους που μπορούν και δίνουν ρεαλιστικές λύσεις σε μεγάλα προβλήματα, να ξέρουμε ακριβώς τι συμβαίνει πριν τοποθετηθούμε, και πάνω απ’ όλα να βάζουμε τον ορθολογισμό μπροστά για να πάρουμε θέση στα πράγματα.